Bayramlar, büyük aile sofralarının kurulduğu, lezzetli yemeklerin yendiği ender zamanlardandır. Özellikle de Kurban Bayramı’nda yapılan etli yemekler, midemize de bayram yaptırır. Tabi aşırıya kaçılmadığı sürece..
Bayramda Kahvaltı Nasıl Olmalıdır ?
Çoğu aile için bayramın birinci günü aile kahvaltısı demektir. Bayram kahvaltılarında çeşitler ve porsiyonlar ise oldukça fazladır. Kızartma, kavurma, hamur işleri, tatlıları da içeren kahvaltı sofraları, özellikle sağlık sorunu olan, sindirim sorunları yaşayan ve yaşlı bireyler için sakıncalıdır. Sağlıklı bir bayram geçirmek her şeyden önemlidir. Bunun için bayramlarda kahvaltı düzeni bozulmamalıdır. Tam buğday unundan ekmekler, sebzeler, haşlanmış yumurta, peynir çeşitlerinin olduğu bir kahvaltı ile güne başlanmalıdır. Porsiyonlar küçük tutulmalıdır.
Et tüketiminin fazla olduğu kurban bayramlarında ilk gün yumurtalı ve peynirli bir kahvaltı yapabilirsiniz ancak diğer günlerde süt + yulaf ezmesi + meyve ile bir kahvaltı yapmak daha çok posa ve daha az yağ almanıza yardımcı olacaktır.
Et Tüketim
Hayvanlardan gıda yolu ile insana geçen 100 den fazla hastalık vardır, hijyenik kesim ve gıda güvenliğine uygun bir şekilde etlerin saklanması ve kullanılacağında yine gıda güvenliğine uygun bir şekilde çözdürülerek kullanılması çok önemlidir. Etler 4 derecede buzdolabında çözdürülmelidir, kesinlikle dışarıda, güneş altında, su altında veya tezgahta çözdürülmemelidir.
Et, sindirimi zor bir besindir. Yeni kesilmiş hayvanların etlerindeki sertlik hem pişirmede hem de sindirimde zorluk yaratır, bu nedenle etler 1-2 gün buzdolabında bekletilip tüketilmelidir, saklanma sırasında gıda güvenliği açısından soğuk zincir bozulmamalıdır, çözdülürüp tekrar dondurulmamalıdır.
Özellikle kolesterol, kalp ve diyabet hastaları gibi risk grubunda olanlar, ille de et yemek istiyorsanız eti haşlayarak tüketmenizi öneririz. Aşırı miktarlarda tüketilen ve uygun koşullarda pişirilmemiş etler tansiyon ve şekerin yükselmesine neden olur. Yemeklere ekstra tuz eklememeye dikkat edin.
Fazla et tüketenler, bol sıvı ve C vitaminine ağırlık vermel
Etler görünür yağlarından ayrılarak haşlanıp veya fırında pişirilmelidir. Mangalda yada kızartılarak pişirilen etlerde kanserojen maddeler artar, bu da her yaş grubundaki birey için risk oluşturur.
Kurbanlık hayvanların sakatatlarının tüketilmesi de kan yağlarını ve kolesterolü artırır. Yüksek kalorilidir, tercih edilmemelidir.
Bayram tatlıları!
Tatlı tüketimi de bayramda bir diğer dikkat edilmesi gereken konudur. Şerbetli tatlılar, şekerlemeler, çikolatalar, kan şekerini ani yükselttikleri gibi yağ depolanmasını da hızlandırırlar. Bu nedenle bu tarz gıdalardan olabildiğince uzak durmak gerekir. Şerbetli tatlılar yerine daha çok sütlü tatlılar, dondurma, meyve ve meyve tatlıları tercih edilmelidir. Ayrıca tatlı, günde 1 porsiyondan fazla tüketilmemelidir.
Sıvı tüketimi unutulmamalıdır…
Yoğun bir beslenme olan bu bayram döneminde sıvı alımları da kontrol edilmelidir. Günde 8-10 bardak su tüketilmesi çok önemlidir. Yapılan bayram ziyaretlerinde içilen kahve ve çaya da dikkat edilmelidir, sanıldığının aksine çay ve kahvenin su ihtiyacını gidermediği unutulmamalıdır. Yemeklerden 1 saat kadar sonra maden suyu tüketimi sindirim açısından rahatlama sağlayacaktır.
Her zaman geçerli olduğu gibi bayram döneminde de 1 saat açık havada yürüyüş yaparak bu dönemde alınan fazla kaloriler dengelenmeye çalışılabilir. Özellikle fazla kilo, kalp damar rahatsızlıkları, diyabet, hipertansiyon, mide rahatsızlıkları gibi problemleri olan kişilerin et ve tatlı tüketimine dikkat etmeleri gereklidir.
Bayram da sindirim problemleri yaşamamak için yapılması gereken şey porsiyon kontrolüdür.
Bazı besinleri tüketirken miktarlarına dikkat etmemiz gerekiyor.
-Günlük çikolata tüketimini 2 adet, şeker tüketiminizi 1 adet ile sınırlandırın.
-Börek tüketmek istiyorsanız kahvaltıda ya da öğle yemeğinde 1 porsiyon tüketebilirsiniz. Mutlaka yanında ayran ve salatayla birlikte tercih edin.
-Sarma ya da dolma yemek istiyorsanız öğlen yemeği olarak tercih edebilirsiniz. Tüketilmesi gereken miktar kişinin günlük enerji ihtiyacına göre değişir. Bu besinleri tüketirken yanında ekmek, pilav, makarna gibi tahıllı besinleri tüketmek yerine ayran, yoğurt veya yağsız bir salata ekleyerek dengeli bir öğün oluşturabilirsiniz.
-Hamurlu tatlılar yerine sütlü tatlıları tercih ediniz, ama eğer hamurlu bir tatlı tüketecekseniz bunun öğlen saatlerinde olmasına dikkat edin ve akşam yemeğinde ızgara et, tavuk, balık ve yağsız salata tercih ederek gün içerisinde almanız gereken kaloriyi dengeleyebilirsiniz.
– Kırmızı et tüketiminde ise önemli olan miktardır. Tüketilmesi gereken miktar kişinin günlük enerji ihtiyacına göre değişmekle birlikte öğle veya akşam yemeğinizde bir öğün olarak tercih edebilirsiniz. Yanında bol yağsız salata tüketmeniz sindirimini kolaylaştıracaktır. Günün bir öğününde kırmızı et tükettiyseniz, diğer öğünde az yağlı sebze yemeği tüketerek dengeleyebilirsiniz.
DYT.YASEMİN DEMİRSOY
